bł. Stefan Wyszyński

Stefan Wyszyński – zwany Prymasem Tysiąclecia, polski duchowny rzymskokatolicki, biskup diecezjalny lubelski, arcybiskup metropolita gnieźnieński i warszawski, prymas Polski, kardynał prezbiter. Uznawany za jednego z najbardziej charyzmatycznych przywódców współczesnego Kościoła. Jest autorem licznych publikacji i doktorem honoris causa kilkunastu uczelni. W Sanktuarium Chrystusa Króla w Świnoujściu znajdują się relikwie bł. Stefana Wyszyńskiego.

Dzieciństwo i młodość

Stefan Wyszyński przyszedł na świat 3 sierpnia 1901 r. w Zuzeli, w wielodzietnej rodzinie. Jego rodzice Stanisław Wyszyński i Julianna Karp wychowali swoje dzieci w głębokiej wierze katolickiej.
Został wyrzucony ze szkoły podstawowej w Andrzejewie. Powodem wydalenia był spór z jednym z nauczycieli. Do gimnazjum uczęszczał już w Warszawie w latach 1912-1915. Następnie przeniósł się do prywatnej szkoły w Łomży. W 1917 r. rozpoczął naukę w Niższym Seminarium Duchownym we Wrocławiu, z kolei w 1920 r. kontynuował ją w Wyższym Seminarium Duchownym we Włocławku.

Kapłan

3 sierpnia 1924 r. został wyświęcony na kapłana w bazylice katedralnej we Włocławku. Sprawował posługę kapłańską w tamtejszej parafii katedralnej. W tym czasie pracował też w dzienniku Słowo Kujawskie oraz rozpoczął studia na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Był aktywnym studentem. Chętnie angażował się w działanie stowarzyszeń i kół studenckich. Edukację zakończył w 1929 r. z tytułem doktora prawa kanonicznego.

Jeszcze na studiach rozpoczął współpracę duszpasterską z Różą Czacką, która pracowała w Laskach.
W młodości wiele podróżował. Odwiedził między innymi Włochy, Belgię, Francję i Niemcy, gdzie prowadził obserwacje dotyczące rozwoju katolicyzmu.

W 1931 r. rozpoczął posługę kapłańską w Przedczu. Dodatkowo nauczał w Wyższym Seminarium Duchownym we Wrocławiu. Aktywnie działał w ruchach społecznych i oświatowych, przykładowo w 1937 r. został kapelanem Stronnictw Pracy (partia II RP).

W czasie II wojny światowej, decyzją bp. Michała Kozala, aby uniknąć aresztowania, często zmieniał miejsce pobytu. W latach 1942-1945 był kapelanem w Laskach, gdzie działał Zakład dla Niewidomych. Został również kapelanem AK w czasie powstania warszawskiego. Znany był wtedy pod pseudonimem Radwan III.

Już po wojnie spoczęła na nim odpowiedzialność za wznowienie działań Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku, którego został rektorem. Posługę kapłańską jako wikariusz sprawował w Lubrańcu, a jako proboszcz w Kłobii oraz Zgłowiączce.

Biskup

W wieku 45 lat, w 1946 r., został wyświęcony na biskupa diecezjalnego diecezji lubelskiej. Jego zawołaniem biskupim zostały słowa Samemu Bogu. Tego samego roku wziął już udział w Konferencji Episkopatu Polski oraz został mianowany Wielkim Kanclerzem KULu.

Prymas Polski

Na prośbę Augusta Hlonda (wcześniejszego prymasa Polski) został przez papieża Piusa XII mianowany jego następcą. Od 2 listopada 1948 r. pełnił funkcję arcybiskupa metropolity gnieźnieńskiego i warszawskiego oraz prymasa Polski. Jego ingres miał miejsce 2 lutego 1949 r.
W 1952 r. przyjął godność kardynała, a od 1953 r. mógł brać udział w kolegium kardynalskim. Głosował w czterech konklawe.

Zdecydował o porozumieniu kościoła z władzami komunistycznymi, na mocy którego zezwolono na lekcje religii w szkołach oraz dalszą działalność KULu. W ramach porozumienia Kościół uznał granice Ziem Odzyskanych Polski Ludowej. Z jego inicjatywny w czasie Konferencji Episkopatu Polski w 1953 r. stworzono list do władzy Non possumus.

Wyszyński został aresztowany przez milicję 25 września 1953 r. Zwolniono go w październiku 1956 r. W tym samym roku udało mu się doprowadzić do zawarcia małego porozumienia z władzami. Dzięki niemu religia ponownie wróciła do szkół.

Był stale obserwowany przez Służby Bezpieczeństwa. Jego sprawie nadano kryptonim Prorok.
Przewodniczył obchodom Tysiąclecie Chrztu Polski (w latach 1957-1966), brał też udział w obradach soboru watykańskiego II oraz przygotowaniu orędzia biskupów polskich do niemieckich w 1965 r. Polscy posłowie ruchów katolickich zawsze mogli liczyć na jego radę. Wyszyński był pośrednikiem w rozmowach Solidarności z władzami w latach 1980-1981.

Brał udział w staraniach o zgodę władz na pierwszą pielgrzymkę papieża Jana Pawła II do Polski (2-10 czerwca 1979 r.).

Śmierć i kult

W marcu 1981 r. lekarze zdiagnozowali u niego nowotwór. Zmarł 28 maja. Po jego śmierci ogłoszono żałobę narodową (28-31 maja). W jego pogrzebie, który odbył się 31 maja wzięły udział tysiące ludzi. Mszy pogrzebowej przewodniczył kard. Casaroli. Wyszyński został pochowany w podziemiach bazyliki archidiecezjalnej św. Jana Chrzciciela w Warszawie. W 1986 r. szczątki przeniesiono go do kaplicy. Został beatyfikowany razem z Różą Czacką 12 września 2021 r. w warszawskiej świątyni Opatrzności Bożej. Jego wspomnienie przypada 28 maja.